Avans ayarı nedir?

Motorun çalışma mantığı

Dört zamanlı ve içten yanmalı motorlarda bilindiği üzere yakıt, buji yardımı ile yakılmaktadır. Buji ağzında sürekli olarak hazır bekleyen yüksek voltaj, kıvılcım yaratır. Bu kıvılcım; Sıkıştırılmış olan hava-yakıt karışımını ateşler ve yanmanın oluşumu sağlanır. Yanma sonucunda oluşan ısı enerjisi de, pistonu aşağı itmek için kullanılır. Bu sayede araç güç kazanır ve ilerler. Bujinin, hava-yakıt karışımını ateşleme zamanı teorik olarak, piston en üst noktada iken, yani sıkıştırmanın en yüksek olduğu anda olması gerekir. Bu durum, en ideal avans ayarı olarak nitelendirilir.

Avans ayarı

Motorun ateşleme mantığını kavradık. En verimli yanma; Benzin-hava karışımının tamamının yanması sonucunda meydana gelir. Bu verimin düzeyine avans ayarı denir. Silindir içerisine emilen benzin-hava karışımı, buji kıvılcımı çakar çakmaz yanıp bitmez, yada çok uzun süreli yanmaz. Yanmanın verimli bir süresi vardır ve bu süre motorun yaklaşık olarak 10-30 derecelik bir hareketine tekabul eder.

Eğer piston en üst noktada iken ateşleme başlar ise, ateşlemenin bittiği anda silindir aşağı doğru harekete geçmiş, hatta en az 10 derece kayıp vermiş olacaktır. Bu durumda eğer içerideki karışımı, silindir üst ölü noktaya gelmeden önce ateşleme gerçekleşirse, yanmanın başlangıcından sonuna kadar geçen sürede piston en üst noktaya gelecek, böylece yanma sonunda en yüksek verim alınacaktır. Avans ayarı burada devreye girer. Bu sürenin en verimli şekilde ayarlanması iyi avans ayarı, verimsiz şekilde, tabiri caizse kaçık olması ise kötü avans ayarıdır. En ideal avans ayarı fabrika verilerine göre ayarlanan avans ayarıdır. Yakıttan tasarruf etmek için avans ayarı düşürülebilir veya performans amaçlı en üst düzeye getirilebilir.

Avans ayarı nasıl yapılır?

Avans ayarının yapılmasının en sağlıklı yolu, avans tabancası ile motor çalışırken yapılmasıdır. Bir diğer yöntem ise; Motorun dinlenmesi ile yapılmasıdır. Çok tercih edilmez. Krank kasnağı, egzantrik kapağı ve buji tabancası üçlemi ile yapılacak bir ayardır fakat, kişinin bu ayarı kendi uğraşları ile yapması mümkün değildir. Bu ayar enjeksiyonlu ve karbüratörlü araçlar da farklıdır. Benzinli ve dizel araçlarda farklıdır. Yalnızca ustanın anlayacağı bir dildir. Siz yapabilirsiniz, fakat doğru yapma ihtimaliniz çok zayıftır. Avans ayarını yapması gereken iki yer vardır. Bunlardan biri yetkili servis, diğeri ise motor ustasıdır. İnternet üzerinde tarif ile anlatılan avans ve sente ayarlarına itimat etmeyiniz, zira aracınızı çalışmayan bir durumda bulabilirsiniz.

Avans ayarı neden bozulur?

Motor, birbiri ile sürekli olarak entegre çalışan bir aygıttır, keza motorun ateşleme sistemi de öyle. Ateşleme sisteminden herhangi bir parçanın bozulması, herhangi bir parçanın yeni parça ile değişimi (Buji, buji kablosu, ateşleme bobini vb.) sonucu avans ayarı kaçabilir. Avans ayarının kaçması sonucu, hava-yakıt karışımı zengin adı verilen karışımdan çıkar ve fakir karışıma döner. Dolayısıyla bu sorun; Aracın çok yakmasına ve güç kaybı yaşamasına sebebiyet verir.

Avans ayarı bozulursa ne olur? / Sonuçları

Avans ayarının kaçması durumu; Hava-yakıt karışımının bujiler tarafından doğru zamanda ateşlenememesi sonucu oluşur. Bu durumda araçtan bazı reaksiyonlar almamız oldukça doğaldır. Avans ayarı kaçarsa ne gibi şeyler olur? Bu sonuçlar, ayrıca; “Avans ayarının kaçık olduğu nasıl anlaşılır?” sorusuna da cevap hükmündedir. Avans ayarı kaçan motorun bir an evvel usta ile tanıştırılması gerekmektedir. Aksi takdirde kötü sonuçlar doğabilir. Ustaya avans ayarı için üç kuruş vermeyeyim derken kendinizi, cebinizden otuz kuruş verirken bulabilirsiniz. İşte avans ayarının kaçması sonucu oluşabilecek durumlar;

Hava-yakıt karışımı, fakir karışıma döneceği için aracın yakıt tüketimi artar.
Ateşleme doğru zamanda yapılamadığı için araç güçten düşer.
Aracın kalkışları ve ara hızlanmaları zayıflar.
Aracın maksimum hızı düşer.
Araç belirli bir hızı geçemeyecek duruma gelebilir. Örnek: 120 km hızı geçmeyebilir.
Ateşleme sisteminin elemanları (Buji, bobin vb.) bozulabilir.
Benzin veya dizel yakıt pompası sürekli olarak yakıt pompalar ise yanabilir.
Yakıt çok az alınıyor ve hava çok fazla alınıyorsa debimetre/akışmetre zarar görebilir.
Motor içinde, yakıt taşıyan herhangi bir ara eleman zarar görebilir.
Ateşleme sistemi tamamı itibariyle yanabilir. Rektifiye veya revizyona kadar yolu vardır. (En kötü sonuçtur.)