Formula 1 güvenlik aracı nedir?

   Formula 1 Güvenlik aracı; FIA Yarış Direktörü’nün, yarış pistinin güvenli olmadığını düşündüğü zamanlarda, veya bir kaza neticesinde, pistte, araçların güvenliğini sağlamak için, parçaların toplanması amacıyla yarışın akış hızını düşürmek için yarışa dahil edilir. Güvenlik aracı, herkesin önüne geçer ve tüm araçları yavaşlatır. Aracı geçmek ve araç pistteyken herhangi bir rakibi geçmek yasaktır. Araç pistteyken geçiş yapan sürücüler 5 saniye, 10 saniye, 15 saniye gibi cezalar ile cezalandırılır. Bu ceza yarışın sonunda sürücüye lanse edilir. Bu ceza ile birlikte sürücünün pozisyon kaybetmesi yüksek bir ihtimaldir. Güvenlik aracının yarışa dahil edilmesinin bir diğer sebebi de çok yoğun yağmurdur. Çok yoğun yağmurda, çok yüksek hızlara çıkılması, ölümle neticelenebilecek kazalara sebebiyet verir. Bu istenmeyen duruma engel olması için, güvenliği sağlayan araç faliyete geçebilir.

Güvenlik aracı ne zaman girer? 

   Genel itibariyle; yarış güvenliğinin riskli olduğu zamanlarda, güvenlik aracı yarışa dahil olur. Araç tüm yarış boyunca, araç pilotları, aracın içinde olacak pozisyonda hazır olarak bekletilir. Şuan görevli olan FIA Formula 1 Yarış Direktörü Charlie Whiting yarışın güvenliğini tehlikeye sokacak durumu öngörür ve güvenlik aracını devreye sokar. Araç pit yolundan yarışa dahil olur, yarış liderini arkasına alır ve o andan itibaren tüm geçişler yasaklanır. Bu süreçte pist kenarlarında düzenli olarak bulunan haberleşme tabelalarında “SAFETY CAR” yani “GÜVENLİK ARACI” mesajı yayınlanır. Aynı zamanda takımlar, pilotlarına, güvenlik aracının yarışa dahil olduğunu telsiz yoluyla bildirir. 

Güvenlik aracı yarışta ne kadar kalır?

   Bu tamamen olayın vahametine göre değişiklik gösterir. Büyük bir kaza olduysa ve kaza neticesinde araç parçaları piste savrulduysa, parçalar, görevliler tarafından pistten temizlenene dek güvenlik aracı yarışta kalır. Aracın pistte kalma süresi ortalama 3-5 tur’dur. Bu tur sayısı pistin uzunluğuna göre de değişkenlik gösterebilir. Zaman açısından ortalama 5-10 dakika yarışta kalır, ardından güvenlik aracı yarıştan çıkar. Güvenlik aracı, yarıştan çıkacağını bildirmek için, son turun başında tepe lambalarını söndürür. Tepe lambalarının sönmesi; “Bu son turum, bu turdan sonra çıkıyorum” demeye eş değerdir. Güvenlik aracı pit yolundan yarışı terkettiğinde, yarışın başlaması, yarış liderinin elindedir.

   Güvenlik aracı çıktıktan sonra, yarış anında başlamaz. Yarış lideri çok yavaş şekilde devam eder, pistte kendi uygun gördüğü yerde gazı kökler ve ardından yarış başlar. Yarış lideri gaza sonuna kadar basana dek kimse geçiş yapamaz. Aksi takdirde FIA Komiserler Kurulu tarafından cezalandırılır. Bu jest, yarış liderine; “Kusura bakma, arkandaki rakibinle aranı da açmıştın ama temizlenmesi gereken bir pist vardı.” sözüne ithafen yapılır. Güvenlik aracının girmesinin ardından arası açılan rakiplerin araları tamamen kapanır.

Formula 1 güvenlik aracı markası nedir?

   1996 yılında Formula 1 yarışlarının resmi güvenlik aracı tedarikçisi Mercedes-Benz oldu. Akla gelen ilk soru ise “Formula 1 güvenlik aracı gücü nedir?” 2010 yılından 2015 yılına dek Mercedes SLS AMG modeli görev yapmıştır. 2015 sezonundan günümüze dek 510 beygir güce sahip yeni Mercedes GT S modeli görev yapıyor. Kesintisiz iletişim için araç içerisine birçok sistem entegre edilmiştir. Yarış Direktörü ile sürekli iletişim için son model telsiz sistemi, iPad ve WLAN bağlantıları bulunuyor. 510 beygir gücüne sahip bir araç olmasına rağmen, F1 araçlarının yanında çok ama çok sönük kalıyor. Birçok zaman pilotlar, güvenlik aracının çok yavaş ilerlediğini öne sürerek, kendi araçlarının motor, fren ve lastiklerinin soğumasından şikayetçi oluyorlar. Formula 1 araçlarında bulunan motorun, fren sisteminin ve lastiklerin çok fazla ısınmaması gibi soğumaması da gerekiyor. Çok fazla soğuyan bu sistem parçaları, tam performansın önüne adeta bir barikat kuruyor.

Formula 1 güvenlik aracı pilotu kimdir?

   Formula 1 güvenlik aracını 18 yıldır, eski bir yarış pilotu olan Bernd Maylander kullanıyor. Bernd Maylander, uzun yıllar boyunca binek otomobil şampiyonalarında boy göstermiştir. 1980’li yıllarda Karting ile yarış kariyerine başlayan Bernd Maylander, Karting’den sonra; Formula Ford, Porsche Carrera Cup, FIA GT gibi birçok yarış organizasyonunda yarışmıştır. F1 araçlarının motor, fren ve lastik aksamlarının soğumaması için temponun en yüksek seviyede seyretmesi gerekiyor. F1 araçlarının yanında çok sönük kalan 510 beygirlik Mercedes GT S modeli güvenlik aracını kullanan Bernd Maylander’da bu durumdan oldukça şikayetçi. “Piste çıktığımda elimden geldiğince zorlamaya çalışıyorum. Son 18 sezonda 500’ü aşkın tur attığımı biliyorum fakat net bir rakam veremiyorum. Tüm bu turlar için bana hiç kupa vermediler!” beyanında bulunmuştur. Düşünsenize, altınızda 510 beygirlik bir canavar var ve sizin arkanızda ki canavarlar sizin yavaş gittiğinizden şikayetçi oluyor. Güvenlik sağlayan araç pistteyken, Lewis Hamilton, Max Verstappen gibi birçok pilottan şu telsiz konuşması duyuluyor: Damn it’s going too slow. (Kahretsin çok yavaş gidiyor.)