Formula 1 Lastik özellikleri | F1 Lastik çeşitleri ve Detayları 2019 | Parcacix Blog

Formula 1 Lastik özellikleri | Pirelli

   Bilindiği gibi Formula 1 / F1 araçlarının lastik üreticisi Pirelli markası. Formula 1 araçlarında aerodinamik yapı, motor gücü vb. unsurlar çok önemli olsa da; en az onlar kadar önemli bir unsur daha var ki, lastikler. Lastikler F1 aracının zemin ile temasını sağlayan unsur olduğu için çok önemli bir yere sahip. F1 otomobilleri için bu önemli unsur olan lastiği 2007 yılından günümüze dek yalnızca Pirelli üretiyor. Formula 1 pistleri bu lastiklerin izleriyle dolu.

   Lastikler her yarış için sınırlı sayıda veriliyor ve takımların, bu lastikleri planlı ve düzenli şekilde kullanması iktiza ediyor, aksi takdirde lastik eskimesi meydana geliyor ve aracın aerodinamik yapısından, hızlanmasına dek tüm unsurlara etki ediyor. “Lastik bu, ne kadar az km gidebilir ki?” sorusuna karşılık şu söylenebilir: Normal bir araç otomobili 100 Bin km gidebilecek şekilde tasarlanırken, Formula 1 lastikleri ise hamuruna göre farklılık gösterse de, yalnızca ortalama 100 km gidebiliyor. Bunun nedeni nedir? Araçların çok hızlı gidebilmesi için lastiklerin üzerinde oluk yok, ayrıca aracın çok hızlı seyredebilmesi için lastikler çok yumuşak tasarlanıyor. Bir başka sebebi ise teknik sebeplerden ziyade duygusal sebepler; yani para. Pirelli her F1 takımına verdiği lastiklerden sözleşme bedelince ayrı ayrı para alıyor. 

Formula 1 lastik yapısı / F1 lastik malzemesi

   Tabiri caizse Formula 1 lastikleri ağaçtan yapılıyor. Odun hamurunun çok ama çok yumuşatılmasıyla hazırlanıyor. Kauçuğun sert hali de denilebilir. Ana malzemesi Sentetik Hamur. Karbon, sülfür ve yağ ara malzemeleri. Formula 1 lastik yapısında en önemli nokta yağ. Lastik tiplerinin birbirinden ayrılmasındaki en büyük sebep yağ. Lastiğin malzemesinde ne kadar çok yağ varsa lastik o kadar yumuşak oluyor, ne kadar az varsa bir o kadar sert. Sentetik hamurun çok yumuşak bir şekilde işlenmesi ile üretilen lastikler, doğal olarak çok yumuşak olduğu ve olukları olmadığı için çok çabuk eskiyor, çünkü lastikler çok yumuşak; araçlar çok hızlı ve hızdan ötürü maksimum bir ısı ve yıpranma söz konusu. Normal otomobil lastiği 100 bin km gidebilirken F1 aracının lastiği yalnızca 100 km’de ıskartaya çıkıyor. Oluklu geçiş ve yağmur lastikleri hariç.

Formula 1 lastik tarihi / F1 lastik tarihçesi

1968 yılı

   Formula 1 lastik konusunda özellikle 1968 yılında olukların / desenlerin kaldırılmasıyla gelişme sürecine başladı. 1968’den önce tabiri caizse bildiğimiz, normal araba lastikleri kullanılıyordu. F1 takımları  ve lastik üreticileri, lastik üzerinde yer alan olukların / desenlerin kaldırılmasıyla, kuru zemin lastiklerinin pist yüzeyine daha iyi tutunduğunu ve buna müteakip çok daha fazla verim aldıklarını gördüler. Bu lastiklere Slick adı verilir. Slick lastiklerin üzerinde herhangi bir desen yoktur, yani düzdür.

1998 yılı

   Slick lastiklerle araçlar çok iyi performans yakalıyordu fakat en büyük problem araçların çok hızlı olamasından ötürü yaşanan kazalardı. Özellikle virajlarda araçların kaza yapması olağandı. 1998 yılında Slick lastiğin kaldırılmasına karar verildi. Yeni getirilen kurallara göre; her lastikte 2.5 mm derinliğinde 4 çizginin olacağı ve bunların birbirlerinden 50 mm uzaklıkta olacağı belirtildi. Bu oluklu lastikler 2009 yılına varana dek kullanıldı.

2007 yılı

   Pirelli, FIA ile anlaştı ve tüm takımlarla çalışabilen tek marka olma ünvanına sahip oldu. Bu duruma göre 2007 yılından bu yana tek Formula 1 lastik üreticisi Pirelli’dir. Tüm takımlar Pirelli ile çalışmaktadır ve Pirelli’den başka markalardan lastik alamazlar. 2007 yılından günümüze dek bu şekilde olmuştur.

2009 yılı

   2009 yılında Formula 1 lastik stratejisi gelişti ve günümüze dek kullanılan rol modeline büründü. Oluksuz lastikler tekrardan sahalara döndü. Formula 1 yönetimi olan FIA; araçların aeorodinamik yapılarında gözle görülür bir zayıflamaya gitti, bu durumun hasebiyle oluksuz lastiklerin spora yeniden kazandırılması gündeme geldi ve öyle de oldu. Günümüzde Pirelli tarafından hâlen bu şekilde üretilmekte ve kullanılmaktadır.

Formula 1 lastik tipleri / F1 lastik çeşitleri

   Formula 1 Lastik çeşitleri / Lastik hamurları / Lastik tipleri 2018 ve 2019 yılları için 7 adet olarak belirlendi. Formula 1 lastik boyutları önler için 305/ 670 R13 ve arkalar için 405/670 R13 boyutlarına sahip. Formula 1 lastik hamurları çok yumuşak, yumuşak, sert, orta sert, geçiş lastiği ve yağmur lastiği olarak sınıflandırılıyor. Bu lastiklerin her birinin renkleri ve isimleri farklı. Her birinin gidebileceği kilometre farklı. Her birinin hamur yapısı farklı. Formula 1 lastik hamur tiplerini yumuşaktan, serte doğru sınıflandıralım;

1- Pirelli Hiper Yumuşak | Hypersoft | Renk: Pembe

EN YUMUŞAK LASTİK | PEMBE

Hiper Yumuşak Hamur | Hypersoft

   Hiper yumuşak lastik; Pirelli markasının bugüne dek ürettiği en yumuşak hamuru içeriyor. Hiper yumuşak lastik pembe renkte ve tarihte ilk kez 2017 Abu Dabi Grand Prix’de kullanıldı. Yeni hiper yumuşak lastik, yüksek mekanik tutuş gerektiren tüm pistler için uygun olmakla birlikte bu ekstra hız ve yapışmanın bir sonucu olarak serideki diğer lastiklere nazaran en kısa ömre sahip bulunuyor. Hiper yumuşak lastik seride ki diğer lastiklere oranla en hızlı lastik olma ünvanına sahip. Pembe lastik, aracın çok hızlı gitmesini sağlıyor ama seride ömrü en kısa olan lastik. Kullanıma bağlı olarak ortalama 30 km ömre sahip. Ömründen fazla kullanılması sonucu lastik patlaması gibi sonuçlar doğabilir. Formula 1 lastik serisi arasında en kısa ömre sahip olan bu lastik, genelde yarış başlarında ve yarışın son kısımlarında kullanılıyor. Ünlü Formula 1 Mercedes Benz yarış pilotu olan Lewis Hamilton’a göre pembe Hiper Yumuşak lastik; Pirelli’nin şimdiye kadar üretmiş olduğu en iyi ve en hızlı lastik.

 

2- Pirelli Ultra Yumuşak | Ultrasoft | Renk: Mor

2. YUMUŞAK LASTİK | MOR

Ultra Yumuşak Hamur | Ultrasoft

   2018 yılında yani henüz daha bu senenin şampiyonasında eklenen bir lastik olan mor lastik, dar çalışma aralığına sahip olan ultra yumuşak lastiktir. Dar ve kıvrak virajlara sahip, lastiğin üzerine mekanik yol tutuşun önem kazandığı pistler için idealdir. Mor renkte üretilmiş olan Ultra yumuşak lastik; Pembe renkte üretilmiş olan en yumuşak Formula 1 lastik klasmanı Hiper yumuşaktan çok az daha sert olma özelliğindedir. Ultrasoft, sıralama turları için tam olarak uygun olmamakla beraber, bu yönde en çok tercih edilen lastik olma ünvanına sahip, ve yarış esnasında potansiyel kullanımı ile ilgi çekiyor. Orijinal ismi Ultrasoft, Türkçe ismi Ultra yumuşak olan Mor lastik; lastik ömrü açısından Hypersoft olan Pembe lastikten daha iyi pozisyonda. Hız konusunda da çok küçük farklar söz konusu. Genel itibariyle Formula 1 şampiyonasında kullanılan lastik Ultrasoft’tur. Sertlik bakımından bir üst klasmanı süper yumuşak lastiktir.

 

3- Pirelli Süper Yumuşak | Supersoft | Renk: Kırmızı

3. YUMUŞAK LASTİK | KIRMIZI

Süper Yumuşak Hamur | Supersoft

   Formula 1 lastik tipleri arasında en yumuşak 3. lastiktir. En yumuşak lastik olan Hypersoft, ondan bir üst sertlikte olan Ultrasoft ve 3. sırada ise Kırmızı rengi ile Supersoft. Supersoft orijinal isimli Süper yumuşak lastik; özellikle soğuk havalarda, maksimum mekanik yol tutuşu sağlayarak, yavaş ve kıvrak virajlar için ideal seçimdir. Süper yumuşak lastikler hızlı ısınmaları sayesinde sıralama turları için idealdir ama bu önemli özelliğinden dolayı lastikler çabuk deforme olur ve parçalanır. Bu Formula 1 lastikleri düşük kullanım aralığına sahiptir. Sıcak havalarda, kısa zamanlı lastik seçeneklerinde; 1. ve 2. yumuşak lastikler olan Hiper yumuşak ve Ultra yumuşak lastikler kullanılırken, genel itibariyle soğuk havalarda orijinal ismi Supersoft olan Süper yumuşak lastikler kullanılır. Süper yumuşak lastiğinde ömrü, ilk ikisi gibi oldukça düşüktür, çünkü maksimum performans lastikleridir. Daha uzun ömürlü bir tur seçeneği için Supersoft’un bir üstündeki seçenek olan Sarı renkli yumuşak lastik kullanılır. Orijinal ismi: SOFT.

4- Pirelli Yumuşak | Soft | Renk: Sarı

YUMUŞAK LASTİK | SARI

Yumuşak Hamur | Soft

   Orijinal ismi Soft olan Sarı renkli Yumuşak lastik; Formula 1 lastik seçenekleri arasında en yumuşak 3 lastiğin atası olarak gösterilebilir. Soft’ların atası olarak nitelendirebileceğimiz bu lastik, yarış içinde ve antrenmanlarda en çok kullanılan lastik olmakla beraber, dayanıklılık ila performans arasındaki mükemmel dengeyi sağlamaktadır. Hem performans, hem dayanıklılık. Performansının yanı sıra, takımların, depo dolu start almalarından, yarışın son anına kadar rekabet avantajı sağlayabilecek olan dayanıklılığı ile oldukça sık seçilen geniş çalışma skalasına sahip bir lastik olma ünvanına sahiptir. Orijinal ismi Soft olan Sarı renkli Yumuşak lastikler oldukça uzun zamandır kullanılmaktadır. Formula 1 lastik seçenekleri arasından en çok kullanılan bu lastiğin bir üstünde Orta olarak sınıflandırılan Beyaz lastik bulunmaktadır. Beyaz lastiğin orijinal ismi ise Medium’dur.

 

5- Pirelli Orta | Medium | Renk: Beyaz

ORTA LASTİK | BEYAZ

Orta Hamur | Medium

   Formula 1 lastik seçenekleri arasında özellikle 2007-2015 yılları arasında oldukça çok tercih edilen bir tercih olmasına rağmen artık eskisi kadar çok tercih edilmiyor. Orijinal ismi Soft olan Sarı renkte Yumuşak lastikten sonra Orta olarak sınıflandırabileceğimiz bir sertliğe sahiptir; Medium Tire. Çok yönlü kullanımı sayesinde genellikle yüksek hızın, sıcak havanın ve kuvvetin ön planda olduğu yarışlarda kendini gösterir. Aynı zamanda dar çalışma aralığına sahip bir lastiktir. Hava soğuksa, alınması gereken mesafe uzunsa ve yarış pistinin zemini sert lastiğe elverişli ise Medium vazgeçilmez bir seçenek olacaktır, keza özellikle eski şampiyona yıllarında bu kuram geçerliydi, fakat Pirelli; artık orijinal adı Soft olan Sarı renkte Soft lastiklerin kalitesini ve ömrünü Beyaz renk Medium’a yakın yapıyor. Bunun en büyük sebebi Soft’un önüne tam 3 tane daha yumuşak lastik yapmış olmaları. Beyaz lastiğin bir üzerinde artık sert olarak kabul edebileceğimiz Buz mavisi var.

 

6- Pirelli Buz Mavisi | Ice Blue | Renk: Buz Mavisi

BUZ MAVİSİ SERT LASTİK | BUZ MAVİSİ

Orta Sert Hamur | Hard Ice Blue

   Buz Mavisi renkte, orijinal ismi Ice Blue olan Orta Sert Hamur; Pirelli’nin ikinci en sert lastiğidir. En sert lastik Turuncu renkteki, orijinal ismi SuperHard olan Süper Sert lastiktir. Formula 1 lastikleri arasında 2. sertliğe sahip olan Ice Blue; hızlı virajlara ve aşındırıcı zeminlere sahip olan, genellikle yüksek sıcaklıklarıyla bilinen ve en yüksek enerji yüklerini lastiklere aktaran pistler için tasarlanmıştır. Hamurun ısınması daha uzun sürmekle birlikte maksimum dayanıklılık sağlar. Bu hamur, yüksek bir kullanım menziline sahiptir. Ice Blue ile başlanan bir yarış, 1 pitstop veya hiç pitstop yapmadan bitirilebilir. Soft lastikler kadar hızlı değildir, fakat hepsinden çok daha uzun bir menzile sahiptir. Ice Blue yani; Buz Mavisi lastik yarışlarda genellikle çok görebileceğiniz bir lastik çeşidi değildir. Ice Blue yerine ya daha yumuşak olan Medium lastik, yada daha sert olan, turuncu renkte ki SuperHard lastik kullanılır. Yarış pistinin zemini çok sıcaksa ve yumuşak olmayan bir lastik kullanılması gerektiğinde kullanılır ki, bu durum çokta baki değildir. 

7- Pirelli Süper Sert | SuperHard | Renk: Turuncu

SÜPER SERT LASTİK | TURUNCU

Süper Sert Hamur | SuperHard

   Kuru zeminde koşulan F1 yarışlarında; Formula 1 lastikleri arasında en sert hamura sahip olan turuncu lastiktir. Orijinal ismi SuperHard olan bu lastiğin rengi Turuncu olmakla beraber Türkçe ismi Süper Sert’tir. Süper Sert lastik; kuvvet ve enerjinin en yoğun şekilde lastiklere baskı uyguladığı yarışlar için dizayn edildi. Kısaca özetlemek gerekirse; Turuncu lastik zor koşulların adamı. Yüksek sıcaklıklarda, hızlı virajların ve pürüzlü asfalt yüzeyine sahip pistler için idealdir. Lastiğin ısınması için daha uzun bir süre gerekse de, sonunda daha fazla dayanıklılığın elde edilmesi, takımların yarış stratejilerinde büyük rol oynar. Aynı zamanda geniş çalışma aralığına sahip bir lastiktir. Turuncu lastikle bir yarışı hiç pitstop yapmadan bitirme imkanı vardır. Turuncu lastiğin kullanıldı yarışlarda genelde 1 pitstop yapılmaktadır. Turuncu lastik olan SuperHard’ın kullanım şartları oldukça kötü ve pürüzlü zemine sahip pistler için geçerlidir. Kuru zemin lastikleri arasında en dayanıklı, fakat bundan mütevellit en yavaş lastiktir.

8- Pirelli Geçiş Lastiği | Intermediate | Renk: Yeşil

GEÇİŞ LASTİĞİ | YEŞİL

Geçiş Hamuru | Intermediate

9- Islak Zemin Lastiği | Wet | Renk: Mavi

ISLAK ZEMİN LASTİĞİ | MAVİ

Islak Zemin Hamuru | Wet

   Formula 1 lastikleri arasında tek ıslak zemin lastiğidir. Orijinal ismi Wet olan, Mavi renkte ki Islak Zemin Lastiği; F1 aracının en hızlı koşullarında bile saniyede 65 litreden fazla suyu tahliye edebilir. Yoğun şekilde yağan yağmur esnasında en etkili çözümü sunabilirler. Pistin tamamı yağmur birikintileri içinde ise başvurulması gereken tek adres Mavi renkteki Islak Zemin Lastiği olan Wet’tir. Wet lastiğin diğer lastiklere oranla, gözle görülür en büyük fiziksel farkı; üzerinde bulunan oluklardır. Oluklar / desenler yağmur birikintilerinin atılmasında en büyük rolü üstlenir. Kuru zemin lastiklerine ve Intermediate lastik olan Geçiş lastiğine oranla çok daha sert bir yapıya sahiptir. Çok uzun zamandır tek yağmur lastiği olma ünvanına sahiptir. Yoğun yağışın bitmesi, pistte bulunan yağmur birikintilerinin F1 araçları tarafından pist kenarına atılması ve buharlaşması durumunda Wet lastik işlevsiz konuma gelir. Böyle bir senaryoda F1 pilotları pit alanına giderek Wet lastiği değiştirir. Duruma göre ya Geçiş lastiği; yada kuru zemin lastiklerinden herhangi biri takılır.

 

Formula 1 lastikleri konu başlığında en popüler sorgular;

• Formula 1 lastikleri
• F1 lastikleri
• Formula 1 lastik
• F1 lastik
• Formula 1 lastik özellikleri 
• Formula 1 lastiklerinin özellikleri nelerdir
• Formula 1 lastik yapısı
• Formula 1 lastik çeşitleri
• F1 lastikleri
• F1 de hangi lastikler var
• F1 tires
• Formula 1 kuru zemin lastikleri
• Formula 1 ıslak zemin lastikleri
• Formula 1 pembe lastik
• Formula 1 Hiper lastik
• Formula 1 Hypersoft lastik
• Hyper lastik F1
• F1 yumuşak lastik 
• F1 en yumuşak lastik
• F1 pembe lastik
• F1 Hiper lastik
• F1 Hipersoft
• F1 Hypersoft tires
• F1 Pink tires
• F1 Mor lastik
• F1 Mor yumuşak lastik
• F1 Ultrasoft lastik
• Formula 1 Ultrasoft lastik
• Formula 1 Ultra Soft lastik
• Formula 1 Purple
• F1 Purple
• F1 Lastikleri mor yumuşak
• F1 Ultrasoft tires
• Formula 1 kırmızı lastik
• F1 kırmızı lastik
• Formula 1 Süper yumuşak lastik
• F1 süper yumuşak lastik
• Formula 1 Supersoft lastik
• F1 Supersoft lastik
• F1 Red Tires
• F1 Supersoft Tires Red
• F1 Sarı lastik
• Formula 1 sarı lastik
• Formula 1 yumuşak lastik
• F1 yumuşak lastik
• F1 Soft lastik
• F1 Soft lastikleri
• F1 en yumuşak lastik hangisi
• F1 Yellow Tires
• Formula 1 Soft
• Formula 1 Soft lastik
• Formula 1 Medium
• Formula 1 Medium lastik
• Formula 1 Orta lastik
• Formula 1 Orta Sert lastik
• Formula 1 Sert lastik
• Formula 1 Medium Tires
• Formula 1 lastikleri Medium
• Beyaz F1 lastiği
• Sarı F1 lastiği
• Pembe F1 lastiği 
• Mavi F1 lastiği
• Yeşil F1 lastiği
• Formula 1 lastiklerinden beyaz olan
• Formula 1 beyaz lastik
• Formula 1 White 
• Formula 1 White Tires
• F1 White
• F1 White Tires

Formula 1 lastikleri konu başlığında en popüler sorgular 2;

• F1 ice blue
• Formula 1 ice blue
• Formula 1 buz mavisi lastik
• Formula 1 sert lastikleri
• Formula 1 Superhard
• Formula 1 sert turuncu
• Formula 1 turuncu lastik
• F1 SuperHard
• F1 Superhard Tires
• F1 Superhard lastikleri
• Formula 1 intermediate
• Formula 1 intermedite
• Formula 1 inter lastik
• F1 intermediate 
• F1 geçiş lastiği
• F1 gecis lastiği
• Gecis lastiği
• Formula 1 geçiş lastiği
• Formula 1 yağmur lastikleri
• Formula 1 yeşil lastik nedir
• Formula 1 Wet
• Formula 1 Wet Tires
• F1 Wet
• F1 Wet Tires
• Formula 1 Mavi renk lastik
• Formula 1 ıslak lastik
• Formula 1 yağmur lastiği
• Formula 1 Blue tire
• F1 lastik tarihçesi
• F1 2008
• F1 2009 
• F1 2010
• F1 2011
• F1 2012
• F1 2013
• F1 2014
• F1 2015
• F1 2016
• F1 2017
• F1 2018
• F1 2019
• F1 2020
• F1 2021 
• F1 2022
• F1 2023
• Parcacix F1
• Formula 1 Parcacix Blog
• Formula 1 Parcacix’de.
• Formula 1 lastikleri
• Formula 1 lastikleri hakkında
• Formula 1 lastikleri nelerdir
• Formula 1 lastikleri nedir
• Formula 1 lastikleri detayları
• Formula 1 lastikleri hangileridir
• Formula 1 lastikleri kaça ayrılır
• Formula 1 lastikleri ne şekilde
• Formula 1 lastikleri nasıl üretilir
• Formula 1 lastikleri malzemesi ne
• Formula 1 lastikleri nasıl yapılır
• Formula 1 lastikleri nerede üretiliyor
• Formula 1 lastikleri’ni kim üretiyor
• Formula 1 lastikleri Pirelli
• Pirelli Formula 1 lastikleri
• Formula 1 lastikleri nasıl
• Formula 1 lastikleri kiminle
• Formula 1 lastikleri kullanımı
• Formula 1 lastikleri neden çok az gidiyor
• Formula 1 lastikleri ömrü neden az
• Formula 1 lastik
• Formula 1 lastik ölçüleri
• Formula 1 lastik üretimi
• Formula 1 lastik çeşitleri
• Formula 1 lastik türleri
• Formula 1 lastik tipleri
• Formula 1 lastik renkleri
• Formula 1 lastik türevleri
• Formula 1 lastik çeşit
• Formula 1 lastik tip
• Formula 1 lastik sıralaması
• Formula 1 lastik ömrü
• Formula 1 lastik ömürleri
• Formula 1 lastik Parcacix
• Parcacix Formula 1 lastik